Phật Mẫu Chuẩn Đề là một trong những vị Bồ-tát được Phật tử, người học Phật, đặc biệt là Phật giáo Đại thừa biết đến nhiều nhất. Tượng của Ngài được thờ phụng tại nhiều chùa hay cư gia của Phật tử.
Phật mẫu Chuẩn Đề hay Chuẩn đề Bồ-tát?
Đức Chuẩn Đề vốn là Thất Câu Chi Phật Mẫu. Ngài thường thuyết kinh Đà La Ni nguyện cầu cho tất cả chúng sanh trong thế gian và xuất thế gian thành tựu những sự nghiệp tu tập, phát triển trí tuệ. Vì tấm lòng thương yêu vô hạn của Ngài với thế gian tựa như tình thương của người mẹ hiền từ với con của mình, nên Ngài được gọi là “Phật mẫu”.
Phật Mẫu Chuẩn Đề tên tiếng Phạn là Cundì, Cunïdïhi; tên chữ Hán là Thất Câu Chi Phật Mẫu hay Thất Câu Đê Phật Mẫu, Chuẩn Đề Bồ-tát.
Có một số nguồn tài liệu nói Ngài là một trong các hóa thân của Quan Thế Âm Bồ-tát. Song, thực ra không hẳn là như vậy. Phật Mẫu Chuẩn Đề là một trong lục quan âm của Phật giáo. Theo quyển hai của Ma Ha Chỉ Quán, lục quan âm chỉ 6 vị Quan Âm cứu độ 6 cõi giới khác nhau gồm:
1 – Đại Bi Quán Âm: Chủ về phá bỏ Tam Chướng ở cõi Địa ngục. Cõi này rất khổ nên cần đại bi.
2 – Đại Từ Quán Âm: Chủ về phá Tam chướng ở cõi quỷ đói. Cõi này đói khát, vì thế cần đại từ.
3 – Sư Tử Vô Úy Quán Âm: Chủ về phá Tam chướng ở cõi súc sinh. Cõi này có nhiều loài thú dữ hung ác, vì thế không được sợ hãi.
4 – Đại Quang Phổ Chiếu Quán Âm: Chủ về phá Tam chướng ở cõi A tu la. Cõi này còn nhiều điều nghi ngờ đố kị, vì thế cần phổ chiếu ánh sáng trí tuệ.
5 – Thiên Nhân Trượng Phu Quán Âm: Chủ về phá tam chướng ở cõi người. Nói cõi người có lý lẽ, kiêu căng ngạo mạn, vì vậy gọi là “thiên nhân”, lý gặp tính Phật nên gọi là “trượng phu”.
6 – Đại Phạn Thâm Viễn Quán Âm: Chủ về phá Tam chướng ở cõi trời. Nói Phạn vương là cột mốc của chúa trời, cai quản được quần thần.
Còn trong Đông mật (Mật giáo tại Nhật Bản) cũng có quan niệm về lục quan âm cứu độ sáu cõi nhưng có sự khác biệt là:
1 – Thánh Quán Âm: chủ về cứu độ chúng sinh cõi quỷ đói.
2 – Quán Âm nghìn tay: Chủ về cứu độ chúng sinh trong cõi địa ngục.
3 – Mã Đầu Quán Âm: Chủ về cứu độ chúng sinh trong cõi súc sinh.
4 – Quán Âm 11 mặt: Chủ về cứu độ chúng sinh trong cõi A Tu La.
5 – Chuẩn Đề Quán Âm: Chủ về cứu độ chúng sinh trong cõi nhân gian.
6 – Như Ý Luân Quán Âm: Chủ về cứu độ chúng sinh trong cõi trời.
Trong Tạng Giới Man-Đa-La ghi, Chuẩn Đề là một trong 3 vị Phật Mẫu thuộc Biến Tri Viện. Danh hiệu của Ngài được nhắc đến rất nhiều trong Phật giáo Đại thừa, đặc biệt là Kim cương thừa. Theo đó, Ngài Chuẩn Đề được xem là Bhagavathi (trong tiếng Phạn có nghĩa là “nữ thần”), hay “mẹ của các Phật”, và thường được xem là ngang hàng với Đức Quán Thế Âm Bồ Tát.
Ngoài ra, trong Ấn Độ giáo, đặc biệt tại khu vực Đông Ấn, cho rằng, hình tượng Phật Mẫu Chuẩn Đề chính là nữ thần Chandi, hay còn gọi là Chandika, hình thức tiêu diệt quỷ của nữ thần Shakti.
Ý nghĩa tượng Phật Mẫu Chuẩn Đề
Mỗi vị Phật và Bồ tát đều có những hình tượng riêng biệt. Tuy nhiên, hình tượng của Ngài Chuẩn Đề lại rất đặc biệt nên vì thế rất dễ để nhận diện.
Hình tượng Phật Mẫu Chuẩn Đề được khắc hoạ phổ biến nhất là một người phụ nữ gương mặt phúc hậu trong tư thế ngồi kiết già trên đài sen. Khuôn mặt của Ngài có 3 mắt toát lên ánh nhìn từ bi nhưng đầy sắc sảo, tượng trung cho nhãn quan của Phật pháp thấu tỏ thế gian.
Ngài đội một chiếc mão gọi là Mão Hoa Quang hoá có hình tượng của 5 vị Phật. Toàn thân Ngài có màu vàng trắng có hào quang tỏa ra bao quanh. Xung quanh Ngài tỏa ra tất thảy 18 cánh tay, mỗi bên 9 cánh. Các cánh tay Ngài đều có đeo vòng xuyến. Trong đó có 2 cánh tay kết thủ ấn (ấn Chuẩn Đề) trước ngực, 2 cánh tay khác đặt chụm vào nhau tạo thành Tam Muội ấn, những cánh tay còn lại mỗi cánh tay đều cầm một loại pháp khí.
Các pháp khí này lần lượt là:
- Tay trái thứ hai cầm lá phướn như ý, còn tay mặt cầm cái thí vô úy.
- Tay trái thứ ba cầm một bông sen đỏ, còn tay mặt cầm cây gươm.
- Tay trái thứ tư cầm một bình nước, còn tay mặt cầm một xâu chuỗi Ni ma bửu châu.
- Tay trái thứ năm cầm một sợi dây Kim cang, còn tay mặt cầm một trái la ca quả.
- Tay trái thứ sáu cầm một cái bánh xa luân, còn tay mặt cầm một cái búa.
- Tay trái thứ bảy cầm cái pháp loa, còn tay mặt cầm cái thiết câu.
- Tay trái thứ tám cầm một cái bình như ý, còn tay mặt cầm một cái chày kim cang.
- Tay trái thứ chín cầm một cuốn Kinh Bát nhã Ba La Mật, còn tay mặt cầm một xâu chuỗi dài.
Mỗi một pháp khí mà Bồ tát Chuẩn Đề cầm đều là một biểu pháp để giáo hóa cho chúng sanh. Ví dụ như gươm báu thể hiện cho sự dõng mãnh chặt đứt đi phiền não, chặt đứt tham sân si mạn, giúp chúng sanh an hoà và nhẹ nhàng như đoá sen…
Lợi lạc khi trì Chuẩn Đề Phật Mẫu oai linh chú
Việc trì chú Phật Mẫu Chuẩn Đề mang lại nhiều lợi lạc kỳ diệu.
Thần chú có thể giúp người trì tụng khai mở trí tuệ Bát nhã, mang lại nhiều thuận lợi trong công việc cũng như cuộc sống, dẫn dắt người tụng niệm vượt qua được những đại nạn, những giai đoạn khốn cùng của cuộc đời.
CHÚ CHUẨN ĐỀ.
——-
Khể thủ quy-y Tô-tất-đế,
Ðầu diện đảnh lễ thất cu chi.
Ngã kim xưng tán Ðại Chuẩn-Ðề,
Duy nguyện từ bi thùy gia hộ.
Nam-mô tát đa nẩm tam-miệu tam-bồ-đề,
Cu chi nẩm,
Ðát điệt tha.
Án,
Chiết lệ chủ lệ Chuẩn-Ðề,
Ta bà ha.
Chùa Phước Viên
